|
SPECI, Havacılık Amaçlı Seçilmiş Özel Hava Raporunun kod ismidir.
SPECI kod isminin yerine, telekomünikasyon amacı ve zorunluluğu gereği ya
da bir meteoroloji bülteni olması durumunda SP . . . . . kısaltması ve bunu takiben
bir belirtici, tarih ve gözlem zamanı kullanılır.
SPECI rasatları, meteorolojik parametrelerin belirli kıstaslara göre değişmesi
halinde yapılır ve yayınlanır.
Yarım saatte bir rasat yapan meydan meteoroloji ofisleri/istasyonları 20 geçe ve
50 geçe; saatte bir rasat yapan meydan meteoroloji ofisleri/istasyonları ise 50
geçe haricinde her zaman SPECI yapabilirler. Gerek METAR gerekse SPECI rasatlarında
rasat periyodu 10 dakikalık süre olduğundan, bu rasat periyodu 20 ve 50 geçe haricinde
diğer tüm vakitlerde değişecektir.
Meteorolojik şartların kötüye gidişi nedeniyle hazırlanan SPECI raporu, gözlemden
hemen sonra yayınlanır. Meteorolojik şartların iyiye gitmesi durumunda, SPECI raporu
yayınlanmadan önce 10 dakika beklenir ve eğer bu süre içinde gözlemde önemli değişiklikler
olmazsa yayınlanır. Şayet bazı değişmeler tespit edilmiş ise, SPECI raporu yayınlanmadan
bu değişiklikler SPECI raporuna yansıtılır ve daha sonra merkeze gönderilir.
Bir elemanın/parametrenin kötüye gittiği durumda, diğer bir eleman/parametre iyiye
gidiyorsa (Örneğin; bulut taban yüksekliği düşüyor, rüyet iyiye gidiyor), tek bir
SPECI hazırlanır ve mevcut durum bu SPECI raporunda belirtilir.
SPECI raporunun formatı, METAR raporunun aynısıdır. Kullanılan gruplar ve elemanlar
aynı anlamı taşır. METAR raporundaki gruplar ve raporlama esaslarının aynısı SPECI
içinde geçerlidir.
FM 16 – X.Ext. SPECI – AVIATION SELECTED SPECIAL WEATHER
REPORT
(With or Without Trend Forecast)
|
|
SPECI
|
CCCC
|
YYGGggZ
|
(AUTO)
|
dddffGfmfm
|
KMH
KT
MPS
|
dndndnVdxdxdx
|
|
VVVV or VVVVNDv or CAVOK
|
VnVnVnVnDv
|
RDRDR/VRVRVRVRi
or
RDRDR/ VRVRVRVRVVRVRVRVRi
|
w’w’
|
NsNsNshshshs
or
VVhshshs
or
NSC
|
|
|
|
T’T’/Td’Td’
|
QPHPHPHPH
|
REw’w’
|
WS RWY DRDR
or
WS ALL RWY
|
(WTSTS/SS’) (RRRRERCReReRBRBR)
|
|
|
(TTTTT)
or
NOSIG
|
TT GGgg
|
dddffGfmfm
|
KMH
KT
MPS
|
VVVV
or
CAVOK
|
w’w’
or
NSW
|
NsNsNshshshs
or
VVhshshs
or
NSC
|
|
( RMK ...)
|
|
|
|
|
|
|
|
(YYGGggZ Grubu)
|
Rasat Tarihi, Saati ve Dakikası
|
|
YY
|
Gözlem zamanının tarihi (Ayın günü iki haneli olarak verilir)
|
|
GGgg
|
UTC (Universal Time Coordinated) olarak gözlem zamanının saat ve dakikasını belirtir.
|
|
Z
|
UTC olarak zaman belirticisi
|
SPECI YAPILMASINI GEREKTİREN KISTASLAR/KRİTERLER
Aşağıda belirtilen kıstaslara/kriterlere uygun değişiklikleri içeren gözlemler,
SPECI raporu olarak hazırlanır ve yayınlanır.
|
|
YER RÜZGÂRI
|
|
|
a)
|
En son yayınlanan METAR/SPECI raporuna göre, ortalama rüzgâr yönünde 60o veya daha
fazla bir değişiklikle birlikte, ortalama rüzgâr hızı da değişiklikten önce ve/veya
sonra 10 Knot veya daha fazla olduğunda SPECI raporu hazırlanır ve yayınlanır.
|
|
b)
|
En son yayınlanan METAR/SPECI raporuna göre, ortalama rüzgâr hızında 10 Knot veya
daha fazla bir değişiklik olursa SPECI raporu hazırlanır ve yayınlanır.
|
|
c)
|
En son yayınlanan METAR/SPECI raporuna göre, azami rüzgâr hızında (Gust-Hamle) 10
Knot veya daha fazla bir artışla birlikte, ortalama rüzgâr hızının da değişiklikten
önce ve/veya sonra 15 Knot veya daha fazla olması halinde SPECI raporu hazırlanır
ve yayınlanır.
|
|
METEOROLOJİK RÜYET
|
|
|
a)
|
En son yayınlanan METAR/SPECI raporuna göre, meteorolojik rüyet 800, 1500, 3000
metre değerlerine eşit olursa veya bu değerlerden herhangi birini azalarak ya da
artarak aşarsa SPECI raporu hazırlanır ve yayınlanır.
|
|
b)
|
VFR (Görerek Uçuş Kuralları) uçuşları desteklemek amacıyla, en son yayınlanan METAR/SPECI
raporuna göre, meteorolojik rüyet 5000 metre değerlerine eşit olursa veya bu değerlerden
herhangi birini azalarak ya da artarak aşarsa, SPECI raporu hazırlanır ve yayınlanır.
|
|
PİST GÖRÜŞ MESAFESİ
|
|
|
a)
|
En son yayınlanan METAR/SPECI raporuna göre, pist rüyeti 150, 350, 600 veya 800
metre değerlerine eşit olursa veya bu değerlerden herhangi birini azalarak ya da
artarak aşarsa SPECI raporu hazırlanır ve yayınlanır.
|
METEOROLOJİK HADİSE
( w’w’ / REw’w’ )
|
Aşağıda belirtilen hava olaylarının herhangi birinin başlaması,
sona ermesi, şiddetinin değişmesi veya bir hadiseden başka bir hadiseye dönüşmesi
halinde SPECI raporu hazırlanır ve yayınlanır.
|
|
a)
|
Donan yağış
|
|
b)
|
Donan sis
|
|
c)
|
Hafif, mutedil veya kuvvetli; yağış (sağanaklar dahil)
|
|
d)
|
Alçak seviyelerde; toz, kum, kar sürülmesi
|
|
e)
|
Savrulan; toz, kum, kar
|
|
f)
|
Toz fırtınası
|
|
g)
|
Kum fırtınası
|
|
h)
|
Oraj (yağışlı veya yağışsız)
|
|
i)
|
Squall
|
|
j)
|
Hortum bulutu
|
|
BULUTLULUK
|
|
|
a)
|
En az 5/8 kapalılığa sahip (BKN, OVC) en alçak bulutun taban yüksekliği 100, 200,
500, 1000 veya 1500 feet (30, 60, 150, 300 veya 450 metre) değerlerine eşit, veya
bu değerlerden herhangi birini azalarak ya da artarak aşarsa SPECI raporu hazırlanır
ve yayınlanır.
|
|
b)
|
1500 feet (450 metre) ve altındaki bulutların kapalılık miktarları;
- 4/8 veya daha az iken (NSC, FEW veya SCT), en az 5/8 veya daha fazla kapalılığa
(BKN veya OVC) ulaşırsa SPECI raporu hazırlanır ve yayınlanır.
- 5/8 veya daha fazla kapalılığa (BKN veya OVC) sahip iken, 4/8 veya daha az kapalılığa
(SCT, FEW veya NSC) düşerse SPECI raporu hazırlanır ve yayınlanır.
|
|